Hier verschijnt iedere maand de overdenking uit NieuwsBRON, het kerkblad van onze gemeente.
Juli 2017 - ds. W. Lolkema
Mijn Bijbelgedeelte: Piet Snoep over Job
Piet is een stukje boven de zeventig. Op een mooie middag nemen ondergetekenden bij hem thuis plaats op de bank voor een gesprek over zijn favoriete Bijbelverhaal. Als Piet begint te vertellen over een deugdzaam man die het bijzonder voor de wind gaat en die daarna allerlei rampspoed over zich heen krijgt, weten we het al: dit gaat over het Bijbelboek Job!
Samen nemen we het boek Job in grote lijnen door. Te midden van alle ellende krijgt Job bezoek van zijn vrienden die eerst zeven dagen en nachten zwijgen. Dan verwoordt Job zijn ellende. En vervolgens gaan de vrienden spreken: Job zal wel door te zondigen deze ellende over zichzelf hebben afgeroepen!! Maar Job is het met die verklaring niet eens: hij heeft immers altijd onberispelijk geleefd. Maar hij vraagt wel naar Gods bedoeling. En dan maakt God de Heer aan Job duidelijk dat Hij groots is en dat Hij ‘zijn ongekende gang’ gaat. God is moeilijk te doorgronden, maar Hij is wèl te vertrouwen. ‘Ik ben immers je Schepper, vertrouw Mij maar!’ Job komt tot inzicht, dat God ter verantwoording roepen hem totaal niet past. En de Heer zegent hem opnieuw buitengewoon. De ‘vrienden’ van Job worden door Hem op hun plaats gezet: ze hebben niet juist over God de Heer gesproken zoals zijn dienaar Job.
Wat een ongelofelijk Bijbelboek! Het gaat over de diepste dingen van ons leven. Het boek spreekt Piet Snoep aan. Want iedereen ervaart goede en minder goede dingen in de loop van haar of zijn leven. Piet heeft al als jongetje van zes jaar zijn moeder verloren. Dat is ingrijpend geweest. Je kunt dan de waarom-vraag stellen. Maar je kunt óók vragen: Waarom zou iets tragisch mij niet kunnen overkomen?
Naast heel veel mooie dingen zijn er ook andere moeilijke situaties in het leven. In dat alles kan men steeds weer ervaren wat de les is van het boek Job: God is ondoorgrondelijk, maar Hij is - zoals hierboven al gezegd - te vertrouwen. Later in ons gesprek klinkt dit samengevat, in een oneliner: God kan hard knijpen, maar je valt niet uit zijn hand. Piet legt ook een retorische vraag in ons midden: Als er geen God is, op wie kun je dan nog vertrouwen?
Daarmee komen we bij de vraag hoe het dan zit met de liefde van mensen voor elkaar. Het wordt moeilijk waar het gaat om mensen die je niet kent. Kun je - zegt hij - onbekenden, vreemden echt liefhebben? Is dan iedereen mijn naaste?
In zekere zin ja, (AC en WL) als je ‘liefde’ verstaat als iedereen het beste gunnen. Goed doen en met genegenheid omgaan met mensen die op je pad komen, meereizen of kruisen. In de loop van ons gesprek wordt dan ook HET Bijbelhoofdstuk over de liefde genoemd: 1 Corinthiërs 13.
Op onze vraag of Piet in de loop van zijn leven anders is gaan denken over het boek Job antwoordt hij dat iemand op zijn twintigste minder diepzinnig over zo’n boek nadenkt dan Piet nu doet, in deze levensfase. Terwijl we verder praten over de ‘les’ van het boek Job vertelt Piet dat er een Thoolse dominee preekte, dat de oorzaak en reden van de Watersnoodramp van ‘53 een straf van God zou zijn! Deze dominee spreekt net als de vrienden van Job niet goed over God. De manier waarop de vrienden van Job reageren op zijn ellende en zijn klacht is wel heel begrijpelijk. We zoeken naar een verklaring, want dat wil je immers als mens?!
Is alles wat in het boek Job wordt verteld waar gebeurd? Die vraag vindt Piet niet zo belangrijk. De strekking van het boek, daar gaat het om. Job is ongetwijfeld geschreven door een godvruchtig mens die werd geleid door de Heilige Geest.
Er was nog veel meer te bespreken, maar we hebben ons beperkt. We hebben het bijv. niet gehad over de rol van de Satan, in Job 1 en 2. En we maakten ook nog een uitstapje naar de Verloren Zoon.
En we verplaatsten ons in gedachten naar Nigeria, waar Piet vanwege zijn werk is geweest. Op een gevaarlijk-stampvolle bus stond de tekst: We are all in the hands of God! (Wij zijn allemaal in Gods handen!) en Praise the Lord .Dat roept de vraag op naar Gods handelen en de menselijke verantwoordelijkheid. En daarmee komen we weer in de buurt van Job. Het doet denken aan een bekend Amsterdams spreekwoord: Vertrouw met hart en ziel op God, maar zet wel je fiets op slot!
Na ruim vijf kwartier en een smakelijk kopje thee stappen de interviewers weer op hun fietsen. Dank je wel, Piet!
(14 juni 2017 - Arie Constandse, Wim Lolkema.)
ds. W. Lolkema